Seminar Pemikiran Sasterawan Negara (SN) Shahnon Ahmad diadakan di DBP pada 13 - 14 Nov. Teruja hati mahu mengikutinya, sementelah SN Pak Shahnon adalah idola saya. Malangnya ia diadakan pada waktu berkerja dan hasrat itu terbantut begitu sahaja (cuti hampir habis dan saya terpaksa memperuntukkannya demi hal-hal mengejut luar jangka).Sekolah pemikiran Pak Shahnon memang berbeza dengan lain-lain Sasterawan Negara. Kenapa? Saya berpandangan begitu kerana beliau sering menghasilkan karya yang mencabar daya fikir. Bagi saya, karya beliau memang kaya intelek. Ia membumi sifatnya dan tidak seperti di kayangan. Apa yang dipaparkan adalah realiti dan unsur figuratif amat kurang. Beliau bersifat jujur dan telus, walaupun tidak sedikit merengus menahan sakit dicucuk mata penanya.
Banyak karya beliau yang membedah ketembelangan manusia - khususnya golongan atasan, tiada mengira sama ada elit pemerintah, juak pentadbir mahu pun masyarakat marhaen. Saya tidak berkesempatan mengikuti keseluruhan karya beliau, tetapi saya sempat menekuri beberapa naskhah seperti Tok Guru, Umi dan Abang Syeikhul, Debu Merah (antologi cerpen), Detik-detik Diri Di Daerah Daif, Lamunan Puitis (masih menekuninya), Shit, Perjalananku Sejauh Ini: Sebuah Autobiografi, Setitis Embun Semarak Api dan entahlah...mungkin ada beberapa naskhah lagi.
Saya terkesan tatkala Pak Shahnon jujur mengakui, beliau terpaksa akur dengan arus sastera lewat 1950-an sehingga 1960-an yang sentiasa peka dengan kemelut masyarakat marhaen khasnya bangsa Melayu dan lantang mengkritik golongan birokrat yang terlalu meremehkan setiap sesuatu. Saya sempat mengingat, betapa di dalam cerpen Borang G. 47 beliau membayangkan kemelut dan karenah birokrasi yang menyusahkan...bahkan kata beliau, elok segala birokrasi itu dinyahkan sahaja!
Kini, Pak Shahnon bagai teronggong sendirian dalam meniti usia di penghujung senja. Banggul Derdap masih membugar dalam mindanya walau kini kata beliau, sungai sudah mati dan gunung-ganang yang memagari tanah kesayangannya sudah lunyai dilantak jentera bermata besi.
Alangkah...alangkah besarnya jasa Pak Shahnon kepada kesusasteraan bangsa. Sayang saya tidak sempat berguru dengan beliau, mujurlah saya sempat juga menemuinya beberapa kali secara live. Memang, beliau ialah tipa manusia yang merendah diri, tidak mahu dipuji-puji dan amat telus dalam memberikan pandangan walau ia kadang kala pahit menikam hati.
Tepatlah pemilihan panel penilai lebih 20 tahun lalu apabila menobatkan Pak Shahnon sebagai Sasterawan Negara Ke Dua (1982) selepas Allahyarham SN Keris Mas (Kamaluddin Muhammad).
Tiada ulasan:
Catat Ulasan